Physical Address
304 North Cardinal St.
Dorchester Center, MA 02124
Fraxinus excelsior, czyli jesion wyniosły, to jedno z najbardziej imponujących drzew liściastych, jakie można spotkać w Europie. Należący do rodziny oliwkowatych, ten gatunek wyróżnia się charakterystyczną budową i wysokością, dzięki czemu łatwo go odróżnić od innych drzew.
Jesion to majestatyczne, długowieczne drzewo o charakterystycznej cylindrycznej koronie. Jego gałęzie unoszą się pod ostrym kątem, a pień jest smukły i prosty, pokryty ciemnoszarą, matową korą. Liście jesionu są charakterystycznie złożone – jeden liść składa się z 7 do 11 par listków ułożonych naprzeciwlegle oraz jednego listka szczytowego.
Mówiąc o tym, jak wygląda drzewo jesion, nie sposób pominąć jego imponującej wysokości. Jesion wyniosły to drzewo, które dorasta do dużych rozmiarów, osiągając często ponad 40 metrów wysokości. Rekordowe okazy mierzą jeszcze więcej, co czyni go jednym z najwyższych drzew liściastych w Europie. Szczególnie imponujące rozmiary osiągają okazy rosnące na żyznych i wilgotnych glebach. Na terenie Białowieskiego Parku Narodowego rośnie osobnik, który mierzy 28 m wysokości i jest obecnie najwyższym notowanym. Młode drzewa rosną bardzo szybko.
Korona jesiona wyniosłego ma charakterystyczny, cylindryczny kształt. Konary rozkładają się ku górze, tworząc smukłą, ale jednocześnie rozłożystą sylwetkę. To właśnie kształt korony jest jednym z elementów, który pomaga rozpoznać, jak wygląda drzewo jesion.
Liść jesiona jest parzystopierzasty, a jego budowa opiera się na 7 do 11 listków, ułożonych naprzeciwlegle. Zdarza się, że liczba listków wynosi od 5 do 13. Każdy listek ma lancetowaty kształt, około 10-15 cm długości i lekko ząbkowane brzegi. Liście jesiona są jednym z jego najbardziej charakterystycznych elementów. Jesienią liście przybierają intensywny żółty kolor, zanim opadną.
Pojedynczy listek jesionu jest lancetowaty, ostro zakończony i ma delikatnie ząbkowane brzegi. Cały liść parzystopierzasty może osiągać długość nawet 20-30 cm.
Kwiaty jesiona są drobne i niepozorne. Pojawiają się na drzewie przed rozwojem liści. Są zielonkawe i mogą być męskie, żeńskie lub obupłciowe. Ze względu na niepozorny wygląd, łatwo je przeoczyć, chociaż odgrywają istotną rolę w cyklu rozwojowym drzewa. W przeciwieństwie do liści, kwiaty jesiona nie przykuwają wzroku.
Owoce jesionu to spłaszczone orzeszki ze skrzydełkiem, które umożliwia rozsiewanie przez wiatr. Te owoce jesionu, potocznie nazywane „orzeszkami”, dojrzewają jesienią i utrzymują się na drzewie przez całą zimę. Dzięki nim rozsiewanie jesiona jest tak efektywne.
Kora jesiona u młodych drzew jest gładka i ma słomkowy kolor. Z wiekiem staje się coraz bardziej czarniawa, pokryta głębokimi bruzdami. Zmieniają się również parametry fizyczne całego przekroju drewna, które staje się znacznie ciemniejsze i nasycone, z bardzo wyraźnymi słojami.
Jesion pensylwański wyróżnia się węższymi liśćmi i większą odpornością na choroby, w tym na te wywoływane przez grzyb Hymenoscyphus fraxineus. Oba gatunki są do siebie bardzo podobne i czasami trudno je odróżnić.
Drewno jesionu jest cenione w stolarstwie, meblarstwie oraz do wyrobu parkietów, ze względu na swoją twardość, elastyczność i odporność na uszkodzenia. W przeszłości drewno jesionowe służyło do produkcji łuków. Napary z liści jesionu były wykorzystywane jako środek przeczyszczający i poprawiający przemianę materii. Drewno jesionowe, które poddano specjalnej obróbce chemicznej, staje się wędzone.
Jesion, a zwłaszcza jesion wyniosły, jest ważnym elementem różnorodności biologicznej Europy. To drzewo, które łączy w sobie piękno i praktyczne zastosowanie. Warto pamiętać o jego obecności podczas spacerów po parkach i lasach. Jesion wyniosły może żyć nawet 300 lat. W Polsce, jesion rośnie m.in. na Kaszubach, w miejscowości Motarzyno. Jest cenionym drewnem, szeroko wykorzystywanym w przemyśle meblarskim i nie tylko.
Źródła:
https://drzewa.nk4.netmark.pl/atlas/jesion/jesion.php
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jesion
https://pl.wikipedia.org/wiki/Jesion_pensylwa%C5%84ski
https://www.drzewa.info/drzewa/lisciaste/jesion-wyniosly
https://www.drzewapolski.pl/Drzewa/Jesion/Jesion2.html